گبه (گلیم فرش)
مرتب سازی بر اساس :
فقط موجود ها:
گبه (گلیم فرش)
یکی از انواع زیرانداز هایی که در خانه استفاده می شود، گلیم فرش یا همان گبه است. گبه ها را می توان بیشتر یادآور سبک زندگی سنتی ایرانی دانست. چون در گذشته های نه چندان دور در بیشتر خانه های ایرانی انواع گلیم و گبه به چشم می خورد، نه فرش و قالی. در این متن می خواهیم به بررسی انواع گبه و گلیم فرش پرداخته و شما را با این نوع زیرانداز اصیل ایرانی بیش تر آشنا کنیم. با ما در ادامه همراه شوید.
گلیم فرش و گبه چیست؟
گبه که در گذشته به قالیچه خرسک نیز شهرت داشت یکی از منسوجات اصیل ایرانی است که به دست عشایر لر و قشقایی بافت می شود. از نطر ظاهری می توان گفت گبه که در بین مردم بیشتر با نام گلیم فرش مشهور است، همانند قالی دارای پرز و ضخامت است.
گبه ها در عشایر ایرانی به عنوان زیرانداز و برای مقابله با سرمای زمین استفاده می شوند. به همین دلیل دارای بافتی بسیار ضخیم هستند. از نظر لغوی هم گبه به معنای ضخیم و زمخت است. اگر گبه های دستباف عشایری مثل گبه های قشقایی را از نزدیک ببینید این موضوع را متوجه خواهید شد.
با پیشرفت تکنولوژی و ورود دستگاه های بافندگی مدرن در سال های اخیر انواع گلیم فرش های ماشینی نیز تولید و روانه بازار می شود. گلیم فرش های ماشینی نسبت به گبه های دستباف مطمئنا دارای تفاوت هایی هستند. در ادامه می خواهیم تفاوت های بین گبه و گلیم فرش های ماشینی را بررسی کنیم.
تفاوت گبه و گلیم فرش ماشینی
گلیم فرش ماشینی نسبت به گبه در چندین مورد دارای تفاوت هایی است. از قیمت گرفته تا نوع بافت و جنس نخ و انواع طرح و نقشه. در ادامه هر یک از این تفاوت ها را به صورت جداگانه و به صورت مختصر بررسی می نماییم.
تفاوت گبه با گلیم فرش ماشینی در نوع بافت
اولین تفاوتی که بین گبه ها و گلیم فرش های ماشینی وجود دارد، نوع بافته شدن این دو خواهد بود. گبه های دستباف همان طور که خیلی از شما می دانید به وسیله دست و وسیله ای به نام دار بافت می شود. دار قالی و گبه وسیله ای است که کوچ نشینان برای بافت گبه از آن استفاده می کنند و به دو صورت عمودی و افقی استفاده می شود. عشایر ایرانی به دلیل استفاده از دار در چادر ها غالبا از داری های افقی برای بافت گبه ها استفاده می کنند.
یکی از جذابیت های بافت گبه ها به وسیله عشایر ایرانی عدم استفاده از نقشه است. یعنی بافنده در لحظه و با استفاده از تجربه و تصورات خود طرح را بر روی دار پیاده می کند. همین هم باعث می شود گبه های دستباف خاص و ارزشمند تر شوند. در سوی دیگر گبه های عشایر معمولا در سایز های کوچک و زیر 6 متر بافت می شوند.
در سوی دیگر گلیم فرش های ماشینی طبیعتا به وسیله دستگاه های مدرن بافندگی تولید می شوند. همین هم باعث می شود در بافت محدودیتی از نظر سایز و اندازه نداشته باشند. به همین خاطر در انواع سایز حتی گبه 12 متری یا انواع کناره تولید می شوند. در شهرستان کاشان که امروزه قطب تولید فرش در ایران و جهان است می توان کارخانه های زیادی را دید که انواع گلیم فرش و گبه را تولید می کنند. در بافت گلیم های ماشینی از الیاف متفاوتی نیز استفاده می شود که در ادامه بررسی می کنیم.
تفاوت در نوع و جنس نخ
تفاوت دیگری که به آن می رسیم نوع الیاف مورد استفاده در بافت می باشد. عشایر ایرانی از مواد اولیه طبیعی در بافت گبه استفاده می کنند. این مواد اولیه همان پشم حیوانات اهلی مثل بز است که با پنبه و کتان همراه می شود. اما در فرش و گلیم ماشینی از الیاف مصنوعی استفاده می شود. این الیاف تنوع زیادی دارند اما غالبا پلی استر هستند. الیاف اکریلیک،پلی پروپیلن و بی سی اف بیش ترین استفاده در تولید فرش های ماشینی را دارند.
تفاوت در نقشه، طرح و رنگ
همان طور که گفتیم عشایر غالبا از نقشه در بافت گبه استفاده نمی کنند و از طرفی الیاف و رنگ گبه های دستباف نیز طبیعی است. اما در گلیم فرش های ماشینی این موضوع متفاوت است. چون الیاف مورد استفاده از نظر رنگ بندی بسیار متنوع هستند و طرح و نقشه ها نیز تنوع خیلی زیادی دارند.
همین موضوع باعث می شود که گبه ها فقط طرح های سنتی و اصیل ایرانی را داشته باشند. اما گلیم فرش های ماشینی با انواع طرح های مدرن و جدید نیز تولید می شوند. البته این مورد هیچ وقت باعث نمی شود که انواع گلیم فرش ماشینی بتواند جای گبه ها را در سبک زندگی ایرانی بگیرد.
زیبایی و اصالت ویژه ای که طرح و رنگ گبه های عشایری ایرانی دارد باعث می شود در کشور های دیگر بسیار محبوب باشد. حتی محبوب تر از کشور خودمان. به همین دلیل بخش زیادی از این گبه ها به سراسر دنیا صادر می شود. حتی انواع گلیم فرش های ماشینی که با همان طرح های سنتی و عشایری بافته می شوند.
تفاوت در وزن و لطافت
در مورد تفاوت وزن و ضخامت هم مطمئنا گبه های دستبافت به دلیل نوع استفاده ای که دارند ضخیم تر هستند. در بافتن قالی و گبه همان طور که می دانید از سه نوع نخ تار، پود و نخ خاب استفاده می شود. گبه های دستبافت نسبت به قالی دارای نخ های پود بیشتری هستند.
در بافت قالی دستباف از دو نخ پود در هر رج استفاده می شود که پود زیر و رو هستند. در فرش های ماشینی هم معمولا از 2 یا 3 نخ پود در هر رج استفاده می شود. اما در گبه های دستباف تعداد پود ها در هر رج ممکن است به 8 برسد. گبه ها به همین دلیل است که اصطلاحا درشت بافت تلقی می شوند.
نخ خاب یا همان پرز که در سطح گبه است و می توانید آن را لمس کنید دارای ارتفاع و ضخامت زیادی است. ارتفاع نخ خاب یا همان پرز در گبه ها بیش از یک سانتی متر است. اما در گلیم فرش ها یا فرش های ماشینی ضخامت و ارتفاع نخ خاب کم تر است. همین هم باعث می شود که وزن آن بیش تر از گلیم فرش ماشینی باشد.
تفاوت قیمت گبه با گلیم فرش ماشینی
یکی از تفاوت های دیگر گلیم فرش ماشینی و گبه هم مطمئنا قیمت است. چیزی که در موقع خرید بسیار مهم و حائز اهمیت است. طبیعتا قالی و گبه های دستباف با زحمت زیادی تولید می شوند. زمان بافته شدن گبه و قالی هم نسبت به نوع ماشینی آن خیلی خیلی بیشتر است. همین هم باعث می شود قیمت قالی و گبه دستبافت خیلی بیش تر باشد.
برای مقایسه بهتر می توان گفت قیمت یک گبه قشقایی با سایز 1*1/5 متر یا همان گبه یک و نیم متری نزدیک به قیمت یک گلیم فرش ماشینی 12 متری است. اما به هر حال به دلیل ارزشمندی، اصالت و جلوه زیبای فرهنگ و هنر ایرانی در گبه ها، طرفداران و خریداران آن هم در همه جای دنیا زیاد است.
در سوی دیگر هم گبه ها معمولا با شانه و تراکم های پایین بافت می شوند. همین هم باعث می شود نسبت به دیگر فرش های ماشینی مثل فرش 700 شانه یا حتی فرش 500 شانه ارزان قیمت تر باشند. قیمت مناسب گلیم فرش های ماشینی سبب می شود برای مساجد، هتل ها و رستوران ها هم مورد استفاده قرار گیرند.
انواع طرح گبه و گلیم فرش
طرح و نقش های گبه های ایرانی بسیار متنوع و چشم نواز است. یکی از جملات معروف در مورد طرح های گبه های دستباف این است که هیچ دو گبه ای را نمی توان یافت که کاملا یکسان و شبیه به هم باشند. به این خاطر که گبه ها همان طور که گفتیم به صورت ذهنی بافته می شوند.
طرح و مدل های معروف گبه ها را می توان در دسته بندی زیر قرار داد:
- طرح شیر
- طرح خشتی یا قابی شکل
- طرح حوض
- طرح گل گبه
- طرح ایلاتی
- طرح درخت
- طرح راه راه
- طرح خانه در هم
- طرح کف ساده
قیمت گلیم فرش و گبه ماشینی
گلیم ها و گلیم فرش های ماشینی تنوع زیادی دارند و در کارخانه های مختلفی تولید می شوند. از این رو قیمت های متنوعی هم دارند. یکی از مهم ترین دلایلی که باعث می شود گلیم فرش ماشینی فروش بالایی داشته باشد مطمئنا قیمت مناسب آن است. قیمت گلیم فرش ماشینی حدود 30 درصد یک فرش ماشینی است. شاید هم کمتر از این.
تفاوت گلیم فرش با گلیم ساده یا جاجیم
جاجیم ها یکی از دیگر تولیدات سنتی ایرانی هستند که از نظر طرح و نقشه فرقی با گبه ها ندارند. تفاوت جاجیم با گبه در نوع بافت است. جاجیم نخ خاب یا همان پرز های سطح فرش را ندارند. یعنی فقط با دو نخ تار و پود بافته می شوند. نخ های پود در جاجیم از میان نخ های تار عبور می کند و بافت جاجیم را شکل می دهد. به همین دلیل سطح جاجیم پرز ندارد و گره هایی به شکل حلقوی در آن به چشم می خورد.
نداشتن نخ خاب یا همان پرز در جاجیم ها مطمئنا تشخیص آن را بسیار آسان می کند. جاجیم ها ضخامت خیلی کمی هم دارند. در صنعت فرش ماشینی به جای واژه جاجیم از گلیم ساده یا گلیم خشک یا همان گلیم استفاده می شود. گلیم های ساده ماشینی که بدون نخ خاب هستند وزن و قیمت خیلی کمی هم دارند. گلیم آشپزخانه نیز به همین دلیل یکی از محصولات پرفروش در صنعت فرش است.
راهنمای خرید گلیم فرش و گبه
دراین جا که با گبه ها آشنایی پیدا کردیم می خواهیم نکاتی را در خصوص خرید گلیم فرش بیان کنیم. در خرید گلیم فرش در ابتدا به کاربرد گلیم فرش توجه کنید. برای مثال قیمت مناسب و ضخامت و نرمی بالای آن باعث می شود برای اتاق خواب بسیار مناسب باشد. اما در آشپزخانه ها به دلیل وجود مواد آلود کننده معمولا از گلیم بدون خاب استفاده می شود. چون شستشوی آن بسیار راحت و آسان تر است. هم چنین نداشتن پرز و نخ خاب باعث می شود جارو زدن آن هم آسان باشد.
در مرحله بعد می توانید به رنگ بندی و تناسب دکوراسیون با گلیم فرش توجه کنید. امروزه از گبه ها در انواع دکوراسیون های کلاسیک و مدرن استفاده می شود. از این نظر محدودیتی برای شما وجود ندارد. در مورد تناسب رنگ بندی فرش و دکوراسیون هم مطالب زیادی وجود دارد که می توانید مورد توجه قرار دهید.
| بیشتر بخوانید: شانه و تراکم فرش چیست؟ |
خرید اینترنتی گبه و گلیم فرش از کارخانه فرش گوزل کاشان
همان طور که گفتیم کارخانه های زیادی درحال تولید و بافتن گلیم فرش های ماشینی هستند. کارخانه فرش گوزل کاشان بیش ترین تولید را در این زمینه دارد و به شکل تخصصی در این زمینه فعالیت دارد. تولیدات کارخانه فرش گوزل کاشان بالاترین کیفیت ممکن را دارد و در سوی دیگر دارای ضمانت نامه کیفیت می باشد. کارخانه فرش گوزل انواع مدل های فرش سنتی، فرش وینتیج (کهنه نما) و گلیم فرش را با جدیدترین طرح های مد روز تولید و با کیفیت عالی روانه بازار می کند.
در سوی دیگر تولید گبه و گلیم فرش در طرح های مختلف سنتی و مدرن، فانتزی، سه بعدی و وینتیج (کهنه نما باعث می شود که طیف محصولات کارخانه فرش گوزل بسیار زیاد باشد. با خرید از سایت کارخانه فرش گوزل کاشان می توانید تمامی محصولات را با همان قیمت کارخانه و مستقیما از خود کارخانه خرید نمایید.